Những thuật ngữ bạn nên biết
Tại COP28, Việt Nam đã đưa ra các cam kết mạnh mẽ về giảm phát thải khí nhà kính, phát triển năng lượng tái tạo, và ứng phó với biến đổi khí hậu. Để hiểu rõ hơn về xu hướng này, hãy cùng iLotusLand tìm hiểu về những thuật ngữ liên quan sau đây:
Xem thêm: Việt Nam cam kết tại COP28
1. Phát thải nhà kính (Greenhouse gas emissions – GHG): Khí thải nhà kính là khí trong khí quyển của Trái đất hấp thụ bức xạ hồng ngoại, giữ nhiệt và góp phần làm ấm hành tinh. Các khí nhà kính chính bao gồm carbon dioxide (CO2), methane (CH4), nitrous oxide (N2O), chlorofluorocarbons (CFCs) và perfluorocarbons (PFCs).
2. Giảm thiểu khí thải (Emission reduction): Giảm thiểu khí thải là nỗ lực giảm lượng khí nhà kính thải ra môi trường.
3. Trung hòa carbon (Carbon neutrality): Trung hòa carbon là trạng thái mà lượng khí thải carbon của một cá nhân, tổ chức hoặc quốc gia được bù đắp bằng cách loại bỏ lượng khí thải carbon tương đương khỏi khí quyển. Điều này có thể đạt được thông qua các biện pháp giảm thiểu khí thải và/hoặc bù đắp carbon.
4. Bù đắp carbon (Carbon offsetting): Bù đắp carbon là hành động tài trợ cho các dự án giúp loại bỏ khí thải carbon khỏi khí quyển để bù đắp cho lượng khí thải carbon do một người hoặc tổ chức tạo ra. Các dự án bù đắp carbon phổ biến bao gồm trồng rừng, đầu tư vào năng lượng tái tạo và thu giữ và lưu trữ carbon.
5. Thị trường carbon (Carbon market): Thị trường carbon là nơi mua bán các giấy phép phát thải carbon. Các giấy phép phát thải carbon cho phép một công ty hoặc tổ chức phát thải một lượng khí nhà kính nhất định. Mục đích của thị trường carbon là khuyến khích giảm thiểu khí thải bằng cách khiến việc phát thải trở nên tốn kém hơn.
6. Dấu chân carbon (Carbon footprint): Dấu chân carbon là tổng lượng khí nhà kính được thải ra bởi một cá nhân, tổ chức hoặc quốc gia trong một khoảng thời gian nhất định. Dấu chân carbon thường được đo bằng tấn CO2 tương đương.
7. Mật độ phát thải carbon (Carbon emission intensity): Mật độ phát thải carbon là lượng khí nhà kính được thải ra trên một đơn vị sản lượng kinh tế hoặc năng lượng. Mật độ phát thải carbon thường được đo bằng tấn CO2 trên tấn sản phẩm hoặc kilowatt-giờ.
8. Khí thải ròng (Net emissions): Khí thải ròng là lượng khí nhà kính được thải ra trừ đi lượng khí nhà kính được loại bỏ khỏi khí quyển. Khí thải ròng âm có nghĩa là một cá nhân, tổ chức hoặc quốc gia đang loại bỏ nhiều khí nhà kính hơn họ tạo ra.
9. Khoa học khí hậu (Climate science): Khoa học khí hậu là ngành khoa học nghiên cứu biến đổi khí hậu và tác động của nó đối với Trái đất. Khoa học khí hậu bao gồm nghiên cứu về khí nhà kính, hệ thống khí hậu Trái đất và tác động của biến đổi khí hậu đối với các hệ sinh thái và xã hội.
10. Chính sách khí hậu (Climate policy): Chính sách khí hậu là các hành động được chính phủ và các tổ chức khác thực hiện để giải quyết biến đổi khí hậu. Chính sách khí hậu có thể bao gồm các quy định về khí thải nhà kính, các khoản trợ cấp cho năng lượng tái tạo và các chiến dịch giáo dục nâng cao nhận thức về biến đổi khí hậu.
Thách thức quản lý carbon trong sản xuất giảm phát thải khí nhà kính
Theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường của Mỹ (EPA – Environmental Protection Agency), một trong những ngành đóng góp lớn nhất vào lượng khí thải carbon là ngành sản xuất do các quy trình tiêu tốn nhiều năng lượng của ngành, chiếm gần 1/4 (23%) lượng khí thải carbon trực tiếp.
Quản lý carbon bắt đầu với việc tính toán carbon vì như câu nói quen thuộc, bạn không thể quản lý những gì bạn không thể đo lường được. Tuy nhiên, một trong những vấn đề quản lý carbon phổ biến nhất là tính toán chính xác và toàn diện lượng khí thải. Mặc dù các ngành công nghiệp và sản xuất là hoạt động có tác động mạnh mẽ cho tăng trưởng kinh tế, chiếm 16% GDP toàn cầu. Tuy nhiên, các hoạt động sản xuất cũng gây ra những nguy cơ ảnh hưởng về môi trường cần được xử lý.
Các doanh nghiệp hoạt động sản xuất thường có rất nhiều nhà máy và phân bố rộng rãi khắp toàn cầu. Những dữ liệu về khí thải họ cung cấp có thể không chính xác 100%. Việc này gây nên sự khó khăn trong việc thu thập thông tin dữ liệu cần thiết để đánh giá lượng khí thải trong tất cả nhà máy của mỗi doanh nghiệp. Nếu bất kỳ một hoạt động sản xuất nào được thuê ngoài thì việc thu thập dữ liệu cần thiết để tính toán lượng khí thải sẽ càng trở nên phức tạp hơn, vì nhiều sản phẩm khác nhau có thể được sản xuất cho các khách hàng khác nhau tại cùng một nhà máy. Hậu quả của việc tính toán khí thải kém chính xác là rất lớn.
Các phương pháp hiệu quả để giảm khí thải Carbon
Ba phương pháp hiệu quả trong việc nỗ lực giảm thiểu khí thải nhà kính (Carbon) trong lĩnh vực sản xuất: Sử dụng hiệu quả và tối ưu hóa năng lượng, Vật liệu và mua sắm bền vững và áp dụng các nguyên tắc kinh tế tuần hoàn. Mỗi cách tiếp cận này đều cung cấp một con đường để giảm đáng kể lượng khí thải carbon, góp phần vào nỗ lực toàn cầu chống biến đổi khí hậu.
Sử dụng hiệu quả và tối ưu hóa năng lượng
Cải thiện việc sử dụng năng lượng hiệu quả trong các quy trình sản xuất là một trong những phương pháp trực tiếp nhất để cắt giảm lượng khí thải carbon. Điều này có thể đạt được bằng cách nâng cấp lên máy móc tiết kiệm năng lượng hơn, triển khai các hệ thống thông minh để quản lý năng lượng tốt hơn và tối ưu hóa luồng công việc sản xuất để giảm thiểu lãng phí và giảm tiêu thụ năng lượng. Những sáng kiến như vậy giúp giảm dấu chân carbon và dẫn đến tiết kiệm chi phí đáng kể theo thời gian, tạo ra tình huống win-win cho các nhà sản xuất và môi trường.
Để vận hành hệ thống lò hơi 24/24, Công ty CP Công nghệ cao Traphaco dùng nguyên liệu đầu vào là viên nén mùn cưa thay cho than cám. Nhờ có hoạt động kiểm kê, lần đầu tiên họ đã xác định được lượng phát thải khí nhà kính từ hoạt động này khoảng 6.000 tấn khí và là nguồn phát thải lớn nhất của họ. Đây cũng là cơ sở quan trọng để họ đổi mới công nghệ thích nghi với quy định mới về phát thải khí nhà kính.
“Theo số liệu của chúng tôi cùng với các chuyên gia đầu ngành thống kê, hiện chúng tôi cũng đã giảm được lượng khí thải carbon 10% so với công nghệ sử dụng than cám”, ông Nguyễn Duy Ký, Phó Giám đốc Công ty CP Công nghệ cao Traphaco, cho biết.
Vật liệu và Mua sắm Bền vững
Bằng cách kết hợp các vật liệu bền vững vào quy trình sản xuất của mình, các công ty hóa chất có thể giảm lượng khí thải carbon. Điều này có thể liên quan đến việc sử dụng các vật liệu có khả năng phân hủy sinh học và không độc hại cũng như kết hợp các nguồn tài nguyên tái chế vào sản xuất. Hơn nữa, vật liệu bền vững có thể giúp giảm thiểu lượng khí thải carbon bằng cách giảm nhu cầu về nguyên liệu thô và rác mới. Trong những năm gần đây, xu hướng sử dụng vật liệu bền vững trong sản xuất hóa chất ngày càng tăng khi các công ty nhận ra tầm quan trọng của việc giảm dấu chân carbon (Carbon footprint) và lợi ích kinh tế tiềm năng của việc áp dụng các biện pháp bền vững.
Nguyên tắc kinh tế tuần hoàn giảm phát thải khí nhà kính
Cuối cùng, việc áp dụng các nguyên tắc của nền kinh tế tuần hoàn có thể chuyển đổi sâu sắc hoạt động sản xuất theo hướng bền vững. Các nhà sản xuất hóa chất có thể sử dụng các mô hình kinh tế tuần hoàn để giảm chất thải và tối đa hóa việc sử dụng tài nguyên. Chiến lược này có thể bao gồm tái sử dụng vật liệu và sản phẩm, tái chế chất thải và thu hồi năng lượng từ chất thải. Bằng cách áp dụng các khái niệm kinh tế tuần hoàn, các công ty hóa chất có thể giảm tác động carbon của mình.
Hòa Phát sử dụng công nghệ lò cao, sản phẩm được sản xuất trên dây chuyền khép kín hiện đại bậc nhất hiện nay, kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt ngay từ khâu nguyên liệu đầu vào. Nhờ tái sử dụng hoàn toàn năng lượng phát thải trong quá trình sản xuất, Hòa Phát không chỉ góp phần bảo vệ môi trường mà còn tạo ra được lợi thế cạnh tranh tương đối lớn trong mỗi sản phẩm làm ra.
Quy trình sản xuất thép khép kín thân thiện môi trường được áp dụng các công nghệ tiên tiến để giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Một số biện pháp cụ thể bao gồm:
- Hệ thống thu gom và xử lý bụi: Bụi phát sinh trong quá trình sản xuất được thu gom bằng hệ thống hút bụi và xử lý bằng các thiết bị lọc bụi tĩnh điện, lọc bụi kiểu uột, lọc bụi túi vải.
- Hệ thống xử lý nước thải: Nước thải công nghiệp được xử lý qua hệ thống lắng lọc, sinh học,… trước khi thải ra môi trường.
- Hệ thống tái sử dụng khí thải: Khí thải từ các lò đốt được thu gom và xử lý để loại bỏ các chất độc hại trước khi thải ra môi trường.
Nhờ áp dụng các biện pháp bảo vệ môi trường tiên tiến, quy trình sản xuất thép khép kín thân thiện môi trường của Hòa Phát đã góp phần giảm thiểu đáng kể tác động tiêu cực đến môi trường.
Bên cạnh đó, hệ thống giám sát chất lượng không khí của Hòa Phát Dung Quất sử dụng phần mềm iLotusland để giám sát các chỉ số quan trắc môi trường, trong đó có Carbon. Phần mềm iLotusland cho phép:
- Giám sát chi tiết thông số của các nguồn thải.
- Cảnh báo tự động, giúp phát hiện và cảnh báo bất thường, xử lý kịp thời các sự cố.
- Công tác báo cáo được thực hiện thường xuyên theo đúng cam kết và yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước với tính năng báo cáo định kỳ.
- Tín hiệu giám sát môi trường được quan trắc online và truyền về Sở Tài nguyên và Môi trường địa phương đầy đủ theo quy định với giao thức FTP theo Thông tư 10/2021/TT-BTNMT.
Nhờ ứng dụng hệ thống giám sát chất lượng không khí dựa và phần mềm iLotusland, Hòa Phát Dung Quất đã đạt được những kết quả tích cực trong việc bảo vệ môi trường. Chất lượng không khí trong khu vực nhà máy và khu dân cư lân cận đã được cải thiện đáng kể.
“iLotusland là giải pháp công nghệ IoT về quan trắc môi trường, cung cấp các giải pháp giám sát môi trường dựa trên dữ liệu real-time nhằm đưa ra những quyết định tốt hơn. Phần mềm giám sát nhiều thông số quan trắc khác nhau trong nước thải, nước mặt, nước ngầm, nước uống, CEMS, AAQMS, v.v. giúp các cơ quan chính phủ, khu công nghiệp, nhà máy đưa ra các quyết định xử lý kịp thời khi có sự cố môi trường xảy ra.“
Liên hệ với iLotusLand để được tư vấn giải pháp quản lý và giám sát dữ liệu quan trắc môi trường !
Kết luận
Các nhà máy sản xuất đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu khí thải nhà kính toàn cầu và chống biến đổi khí hậu. Áp dụng các phương pháp bền vững và thân thiện với môi trường là một trách nhiệm đạo đức và một quyết định kinh doanh sáng suốt trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày nay. Các doanh nghiệp có thể giảm đáng kể lượng khí thải carbon của hoạt động sản xuất kinh doanh bằng cách đặt ra các mục tiêu hướng đến sự phát triển bền vững.
Theo quy định, trong thời gian tới, mỗi doanh nghiệp sẽ bị giới hạn không được phát thải quá một mức độ cho phép. Như vậy, việc cắt giảm phát thải khí nhà kính, chuyển đổi sang sử dụng nguồn năng lượng xanh, năng lượng tái tạo, hấp thụ khí nhà kính trong hoạt động sản xuất kinh doanh không chỉ là xu hướng, mà sẽ là bắt buộc các doanh nghiệp phải thực hiện trong thời gian tới.
—————————————–
🌏 𝗶𝗟𝗼𝘁𝘂𝘀𝗟𝗮𝗻𝗱 𝗳𝗼𝗿 𝗘𝘃𝗶𝗿𝗼𝗻𝗺𝗲𝗻𝘁 🌏
𝗘𝗺𝗮𝗶𝗹: info@ilotusland.com
𝗛𝗼𝘁𝗹𝗶𝗻𝗲: +84 909 403 778
𝗪𝗲𝗯𝘀𝗶𝘁𝗲: www.ilotusland.com
Vietnamese 
English